Chỉ số Dow Jones: Định nghĩa, cách tính và các cách ứng dụng

Mặc dù trên thị trường chứng khoán Mỹ có rất nhiều loại chỉ số nổi tiếng như S&P 500 (SPX), Russel 2000 hay NASDAQ Composite (IXIC),.., song Dow 30 vẫn được coi là chỉ số tiêu chuẩn nhất đại diện cho nền kinh tế Hoa Kỳ. Vậy chỉ số Dow Jones là gì? Cùng Traderhub khám phá những khía cạnh thú vị xoay quanh chỉ số này ngay trong bài viết dưới đây nhé!

Chỉ số Dow Jones là gì?

Lịch sử ra đời của chỉ số Dow Jones

Với mục đích tìm ra một đại lượng kinh tế có thể phản ánh được xu hướng chung cho toàn bộ thị trường chứng khoán, ngày 3/7/1884, ông Charles Dow – cha đẻ của lý thuyết Dow đã cho ra đời khái niệm về mức trung bình của 11 công ty vận tải – tiền thân cho khái niệm chỉ số chứng khoán sau này.

Ngày 26/6/1896, lần đầu tiên chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones được tính toán. Ông Dow đã tính trung bình giá đóng cửa của 12 công ty lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ của Mỹ:

• 40.94$ là giá trị đầu tiên của chỉ số Dow Jones cũng là mức giá lần đầu được công bố trên The Wall Street Journal.
• Số lượng cổ phiếu xác định chỉ số này tăng lên 20 vào năm 1916, sau đó tiếp tục tăng lên 30 vào năm 1928 và được duy trì ở mức này cho đến nay.

Chỉ số chứng khoán Dow Jones là gì?

Dow Jones có tên đầy đủ là Dow Jones Industrial Average (DJIA) Idex. Dow Jones là chỉ số bình quân công nghiệp, một trong những chỉ số quan trọng trên thị trường chứng khoán Mỹ.

Chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones được xác định dựa trên mức giá đóng cửa của 30 mã cổ phiếu Blue chip được niêm yết trên Sàn chứng khoán New York và NASDAQ. Lĩnh vực kinh doanh của 30 công ty này bao gồm: công nghệ, bán lẻ, tiêu dùng, tài chính, giải trí,…

Ký hiệu của chỉ số chứng khoán Dow Jones: DJIA, DJ Index, DJ30, Dow 30,…

Phân loại chỉ số chứng khoán Dow Jones

Bộ chỉ số giá trị Dow Jones được nghiên cứu và phát triển bởi cha đẻ Charles Dow gồm 4 loại, trong đó có chỉ số bình quân công nghiệp DJIA và 3 phân loại sau:

Chỉ số Dow Jones vận tải (Dow Jones Transportation Average – DJTA)

Chỉ số này được tính từ danh sách 20 mã cổ phiếu của lĩnh vực đường sắt, đường thủy và hàng không, được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán New York.

Hiện tại, chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones vận tải đã được vào chỉ số Dow Jones hỗn hợp, song chỉ số DJ này vẫn được các công ty đường sắt Mỹ sử dụng để tính toán, đánh giá thực trạng nội bộ trong ngành.

Ngoài ra, chỉ số DJTA vẫn chưa được các sàn Forex đưa vào danh mục các chỉ số được giao dịch trên thị trường.

Chỉ số Dow Jones dịch vụ công cộng (Dow Jones Utility Average – DJUA)

Đây là chỉ số được cấu thành bởi trung bình 15 công ty lớn mạnh nhất thuộc lĩnh vực khí đốt và điện ở Mỹ.

Tháng 1 năm 1929 đánh dấu lần đầu tiên DJUA được ra mắt công chúng trên tờ The Wall Street Journal.

Chỉ số Dow Jones hỗn hợp

Đây là chỉ số chung cho 65 mã cổ phiếu tổng hợp từ 3 loại chỉ số DJIA, DJTA và DJUA được liệt kê phía trên.

Trong 4 loại chỉ số Dow Jones thì DJIA là chỉ số được sử dụng phổ biến nhất, đồng thời cũng là thước đo chính cho thị trường này. Do vậy, khi nhắc tới chỉ số giá trị Dow Jones thì DJIA – chỉ số công nghiệp Dow Jones sẽ được đề cập đến đầu tiên.

Tầm quan trọng của Dow Jones Index đối với thị trường

• Là thước đo cho toàn bộ thị trường tài chính Mỹ: Bởi Dow Jones Index 30 bao gồm 3 chỉ số thuộc 3 nhóm ngành trọng điểm là công nghiệp DJIA, vận tải DJTA và dịch vụ DJUA.
• Phản ứng mạnh mẽ đối với bất kỳ thay đổi vào của kinh tế, chính trị: Nói cách khác, Dow Jones đánh giá tổng thể nền kinh tế Hoa Kỳ, trong khi đó Hoa Kỳ là quốc gia có tầm ảnh hưởng lớn nhất thế giới nên Dow Jones cũng phần nào phản ánh sức khỏe của nền kinh tế thế giới.
• Tác động đến tâm lý đầu tư chung: Đa số nhà đầu tư trên thế giới bị ảnh hưởng tâm lý bởi Dow 30 dẫn đến xu hướng chung trong hành động giao dịch của họ trên các thị trường chứng khoán và Forex.
• Là mối quan tâm của nhiều nhà đầu tư Việt: Việt Nam là một quốc gia đang trên đà phát triển, việc ngoại giao liên kết với cường quốc Hoa Kỳ là điều tất yếu. Với vai trò là cường quốc, thước đo của mọi nền kinh tế, mọi thay đổi của chỉ số chứng khoán Mỹ đều được nhà đầu tư Việt Nam quan tâm, đồng thời ảnh hưởng đến hành vi – tâm lý của họ.
• Ảnh hưởng đến tâm lý nhà đầu tư trên thị trường chứng khoán: Khi chỉ số DJI giảm nhanh chóng thì trader sẽ bi quan về tương lai, khiến họ phải bán cổ phiếu ra ngoài, làm thị trường chứng khoán xuống thấp hơn. Ngược lại, chỉ số DJ tăng, kích thích kỳ vọng của nhiều nhà đầu tư mua vào các cổ phiếu, giúp cho thị trường chứng khoán tăng cao hơn.

Một số yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số Dow Jones

• Chính sách tiền tệ của Cục Dự trữ Liên bang: Trong đa số các trường hợp, chính sách tiền tệ càng lỏng lẻo (có lãi suất thấp và khuyến khích kinh tế) thì giá trị của chỉ số Dow 30 càng có ảnh hưởng tích cực. Ngược lại, khi chính sách tiền tệ được thắt chặt hơn thì các ảnh hưởng đến Dow 30 mang tính chất tiêu cực.
• Dữ liệu kinh tế của nền kinh tế Hoa Kỳ: Dữ liệu kinh tế của kinh tế Mỹ mạnh hơn dự kiến thì có thể hỗ trợ cho giá của chỉ số chứng khoán Dow Jones hiện tại. Ngược lại, tình trạng sụt giảm chỉ số chứng khoán Dow Jones sẽ dễ dàng xảy ra nếu dữ liệu kinh tế của kinh tế Mỹ không đủ để chứng minh cho các dự báo.
• Giá của Đô la Mỹ: Giá của đô la Mỹ luôn được coi là yếu tố ảnh hưởng đến chỉ số Dow Jones. Nếu như trước đây người ta tin rằng khi USD đắt hơn, Dow Jones sẽ tăng thì hiện tại khi đồng USD rẻ hơn lại có ảnh hưởng tích cực đến chỉ số giá trị này.
• Các báo cáo của công ty cấu thành chỉ số chứng khoán Dow Jones: Hầu hết các công ty ở Mỹ sẽ công bố báo cáo theo quý. Khi dữ liệu báo cáo mạnh hơn thì chỉ số giá Dow Jones càng có tác động tích cực và ngược lại.
• Sự ổn định của kinh tế chính trị: Khi mối quan hệ kinh tế, chính trị giữa Mỹ và các nền kinh tế lớn khác trên thế giới ổn định sẽ thúc đẩy đà tăng cho chỉ số giá Dow Jones. Ngược lại, nếu mối quan hệ này căng thẳng, DJIA sẽ giảm.

Cách tính chỉ số Dow Jones

Để tính chỉ số Dow Jones, người ta thường dùng phương pháp số bình quân đơn giản. Cụ thể, phương pháp này có công thức tính tương đối dễ dàng, giá trị của chỉ số bằng tổng giá trị của các cổ phiếu sau đó chia cho số lượng cổ phiếu có trong danh sách tính.

DJIA =Pin

Trong đó:

• Pi: Mức giá của mỗi cổ phiếu trong danh sách.
• n: Số lượng cổ phiếu được phép xét tính toán. (Mặc định n = 30).

Tuy nhiên, trong quá trình tính toán, giá trị của chỉ số Dow 30 có thể thay đổi mặc dù giá cổ phiếu không đổi. Cụ thể, giá thay đổi dựa vào các yếu tố liên quan như nghiệp vụ vốn của các doanh nghiệp như tách/gộp cổ phiếu, phát hành cổ phiếu mới, thưởng cổ phần, bán chứng quyền, giá giảm trong những ngày không giao dịch không có cổ tức.

Do vậy, để loại bỏ các yếu tố trên, để DJIA phản ánh đúng biến động của giá cổ phiếu nên người ta đã sử dụng một số chia (ước số – divisor)  với mục tiêu thay đổi giá trị liên tục khi có các sự kiện xảy ra liên quan đến nghiệp vụ vốn của các doanh nghiệp.

Từ đó, công thức tính của Dow Jones được sử đổi như sau:

DJIA =PiD

Trong đó:

• D là số chia.

Ưu điểm và nhược điểm của chỉ số chứng khoán Mỹ Dow Jones

Ưu điểm

• Chỉ số chứng khoán Dow Jones thường có độ tin cậy cao, phản ánh tương đối chính xác các biến động chung của thị trường.
• Dow Jones cung cấp các tín hiệu chính xác, giúp các nhà đầu tư vận dụng để tìm kiếm các cơ hội và thời điểm đầu tư phù hợp.

Nhược điểm

• Chưa phản ánh một cách chính xác giá trị và tiềm năng của các công ty trên thị trường: Dow Jones chỉ được tính trên giá cổ phiếu. Bên cạnh đó, giá cổ phiếu còn bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác, ví dụ như tâm lý của nhà đầu tư hay cung cầu thị trường. Do đó, Dow 30 chưa thế phản ánh chính xác giá trị và tiềm năng của một mã cổ phiếu.
• Tình trạng bỏ qua sự tác động của quy mô doanh nghiệp: Hạn chế này đến từ việc lượng vốn của các công ty không được đưa vào khi tính toán giá trị chỉ số chứng khoán DJ 30.

Hướng dẫn sử dụng chỉ số Dow Jones trong đầu tư

Hướng dẫn xem biểu đồ chỉ số chứng khoán Dow Jones

Nhà giao dịch cần truy cập vào các trang thông tin về đầu tư, chứng khoán để xem các thông tin liên quan đến chỉ số DJ Mỹ và các biểu đồ kỹ thuật liên quan.

Các thông tin về biến động giá Dow Jones sẽ được trình bày tương tự một biểu đồ cổ phiếu thông thường để trader có thể dễ dàng truy cập, xem và tiến hành phân tích thông tin.

Hướng dẫn ứng dụng chỉ số Dow Jones trong đầu tư

Đối với thị trường giao dịch chứng khoán hàng ngày, các nhà đầu tư chỉ có thể tham gia thị trường qua hình thức đầu tư theo chỉ số bởi Dow Jones là chỉ số chứng khoán thuộc thị trường Hoa Kỳ.

Ngoài ra, nhà giao dịch cũng có thể ứng dụng đầu tư chỉ số công nghiệp Dow Jones theo hình thức khác là đầu tư thông qua công cụ chứng khoán phái sinh như hợp đồng tương lai, hợp đồng quyền chọn hoặc thông qua các cổ phiếu thuộc danh mục cổ phiếu cấu thành nên chỉ số này.

Đầu tư theo hợp đồng quyền chọn (Option Contract)

Trên thị trường hiện nay, các nhà đầu tư thường chọn giao dịch nhiều nhất với hợp đồng quyền chọn mã cổ phiếu DJX. Mã cổ phiếu này được phát hành bởi The Chicago Board Options Exchange (CBOE) – sàn giao dịch quyền chọn Chicago.

Đầu tư theo hợp đồng tương lai (Future Contract)

Đầu tư theo hợp đồng tương lai, các trader thường lựa chọn sản phẩm E – mini Dow ($5) Futures. Sản phẩm này được giao dịch thường xuyên trên Sàn giao dịch chứng khoán Chicago với cái tên Chicago Mercantile Exchange (CME) và sàn giao dịch Chicago với tên gọi Chicago Board of Trade (CBOT).

Đầu tư chỉ số Dow Jones thông qua các quỹ hoán đổi danh mục ETF

Thông thường các quỹ ETF sẽ nắm giữ toàn bộ các cổ phiếu, trong đó có các cổ phiếu cấu thành chỉ số chứng khoán Dow Jones hoặc cố gắng phản ánh gần nhất sự biến động của chỉ số này.

Một số quỹ ETF điển hình có thể kể đến như là Dow Diamonds, The Proshares Trust Ultra Dow 30, Diamonds Trust,..

Kết luận

Trên đây, Traderhub đã tổng hợp toàn bộ các thông tin liên quan đến chỉ số Dow Jones: định nghĩa, cách tính, tầm quan trọng và ứng dụng giao dịch đầu tư.

Dow Jones không chỉ phản ánh sức khỏe kinh tế Hoa Kỳ mà còn phần nào cho thấy bức tranh toàn cảnh về tình hình kinh tế chung của toàn thế giới. Do vậy, tìm hiểu và nắm bắt đầy đủ các thông tin về DJIA sẽ giúp trader tự tin hơn khi tham gia giao dịch, chinh phục lợi nhuận hấp dẫn trên các thị trường đầu tư tài chính.